Falih Rıfkı Atay’ın, Türk Kurtuluş Savaşı’nı Ve Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatını anlattığı bir anı türündeki eser olan Çankaya, uzun yıllar boyunca Atatürk’ün yanında yer alan bir dostunun öznel bakış açısıyla kaleme alınmıştır. Bu eser, yalnızca Atatürk’ün hayatına değil, aynı zamanda o dönemin tarihine ışık tutan, biyografinin sınırlarının ötesine geçen bir anlatım tarzını benimser. Yazar, eserini yalnızca anılarını değil, aynı zamanda yaşantılarını da içeren öznel gözlemlerine dayandırarak dokuz bölümde anlatmıştır.
Çankaya kitabında, Mustafa Kemal’in doğumu, çocukluk hayatı ve askeri eğitimi, Osmanlı İmparatorluğu’nun sosyal, siyasi, ekonomik ve kültürel yapısı ile ilişkilendirilerek anlatılmıştır. Eserde, Mustafa Kemal’in genç yaşta vatanını kurtarma arzusu ve askeri eğitimi sürecindeki iddialı başarısı vurgulanmıştır.
Ayrıca, kitapta Mustafa Kemal’in toplumsal çöküşünü gözlemlemesi ve savaş alanındaki taktikleri hakkında detaylı bilgilere yer verilmiştir. Yazar, Mustafa Kemal’in askeri dehasının yanı sıra liderlik vasıflarını, kararlılığını ve sabrını vurgulayarak okuyucunun döneme ait olayları daha iyi anlamasına yardımcı olmuştur.
Çankaya’nın önemli bir bölümü, Kurtuluş Savaşı’nın nasıl yürütüldüğüne ve Mustafa Kemal’in liderlik vasıflarına odaklanmaktadır. Burada, Mustafa Kemal’in askeri stratejileri, cesareti ve taktikleri detaylı bir şekilde anlatılarak savaş alanındaki başarıları vurgulanmıştır.
Çankaya, aynı zamanda Cumhuriyet dönemi ve Atatürk’ün devrimleri konusuna da odaklanmaktadır. Mustafa Kemal’in, laiklik ve Cumhuriyet’in ilanı gibi tarihi dönemeçler ile olan ilişkileri vurgulanarak dönemin sosyal, siyasal ve ekonomik yapısına dair önemli bilgiler verilmiştir.
Kitabın son bölümünde, Falih Rıfkı Atay’ın, Atatürk’ün kişisel hayatına ve devlet Yönetimine dair gözlemlerine, hatıralarına ve fıkralarına odaklanarak onu daha iyi anlamamıza yardımcı olmuştur. Yazarın eserinde Atatürk’ün kişisel özellikleri, disiplini, çalışma gücü ve liderlik vasıflarına dair çeşitli örnekler vererek okuyucuya aktarmıştır.
Çankaya, Mustafa Kemal ve Kurtuluş Savaşı ile ilgili detaylı bilgiler veren, Biyografi sınırlarının ötesine geçen, özgün bir anlatım tarzına sahip bir eserdir. Kitap, Falih Rıfkı Atay’ın Atatürk’ün yakın bir dostu olarak kaleme aldığı öznel gözlemlere dayanarak, döneme ait olayları etkili bir şekilde aktarmıştır. Bu eser, Türk tarihine ve Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatına ilgi duyan herkes için değerli bir kaynaktır.